Bağlılıkta Rehber Olabilmek
İlk ergenliğe giriş sürecinizi hatırlıyor musunuz? Duygu
değişimlerinizi, hayata olan anlamsız tavırlarınızı, sancılarınızı…
Ergenlik dönemin de sergilediğiniz birçok davranışı bazen
yüzünü buruşturarak hatırladığınızı hissediyorum diyebilirim. Nerden biliyorsun
diye sormayın... (:
Ergenlik zamanlarınız da ailenizin size olan davranışı her
zaman hayatınızda çok büyük bir rol oynar. Kendi kimliğinizi bulma sancılarını
yaşarken farkında olmadan bunları ailenize yansıtır ve size acı veren bu
sancıları ailenizle paylaşırsınız. Bu yüzdendir ki dönüşü olmayan sözler,
sergilenen davranışlar, yanlış arkadaşlıklar, kötü alışkanlıklar,
bağımlılıklar, bitmek bilmeyen tiripler, havası griye bürünmüş evin duvarları
her aile ve çocuğun korkulu rüyası olmuştur.
Bu dönemlerde çocuklar ve ailelerin yetersiz bilgilere sahip
olduğunu düşünüyorum. Bir ebeveyn değilim evet, bir çocuk yetiştirmedim evet.
Ama ben de çocuktum…Ve bu sancılı dönemleri bende yaşadım. Tabi ki benimle birlikte
ailem de…
Bu dönemler de değinmek istediğim kilit nokta; küçük yaşta
atılmış dönüşü olmayan yanlış adımlar…
Kimlik arayışında
olan bir çocuk farkında olmadan farklı ortamlara girebilir. Ve aileler bunu
fark edene kadar çocuğu belki de çoktan kaybetmiş olabilir.
Ebeveyn ve çocuk arasında doğru iletişim olmadığı takdirde
çocuk onu dinlediğini düşündüğü yanlış arkadaşlıklar edinebilir. Bu arkadaşlık
onu dönüşü olmayan yollara sokabilir. Önce arkadaşları çocuk için bir
bağımlılık haline gelecektir. Sonra bu bağımlılık karanlığa bürünecektir.
Lafı oradan oraya dolandırdığım, kıvranarak söylemek
istediğim şey; bu karanlığın içinde ki bağımlılık. Madde bağımlılığı.
Madde bağımlılığı nedir?
Madde bağımlılığı, vücudun işlevlerini olumsuz yönde
etkileyen maddelerin kullanılması, bundan dolayı zarar gördüğü halde bu
maddelerin kullanımının bırakılmamasıdır.
Bağımlı, madde kullanıma ara verdiğinde yoksunluk
belirtileri yaşar. Zamanla madde kullanım sıklığını ve dozunu artırır.
Madde bağımlılığı kişide beden ve ruh sağlığını, aile ve
sosyal yaşamını bozacak derece de devamlı madde alma isteği ve bu isteği durdurmamasıdır.
Bağımlılık kısa bir süre de oluşur. Zamanla kişiler kullandığı madde üstünde
kendi kontrolünü kaybeder ve maddesiz bir yaşam sürememeye başlarlar.
Madde kullanımına iten durumlar nedir?
Bazı çocuklar ailelerine yakın gibi görünüp aslında bi o
kadar uzaktır. Bu yüzden bu durumun aile tarafından fark edilmesi zaman alması
olasıdır.
Çocukları madde kullanımına iten birçok neden olabilir. Örneğin;
arkadaş çevresi, kendi içine kapanık olma, aileden beklediği ilgiyi alamama;
ilgiyi alsa bile yeterli olduğunu hissetmeme gibi durumlar...
Çocuğunuzu doğru yönlendirdiğinizi düşünürken istemsizce bu
yola onları siz itebilirsiniz… Çünkü bazen çocuğunuzu doğruya yönlendirmek
isterken onları baskı altında tutabilirsiniz.
Peki ne yapabiliriz?
Çocuğunuzu bir hobi edinmesi için teşvik edebilirsiniz. Bir
hobi edinmek insanın kendisiyle kalma fırsatıdır bir bakımdan. Kendini tanıma
fırsatını ona böylelikle vermiş olursunuz.
Çocuklarınızla güçlü ve pozitif bir aile bağı kurmanız
gerekir. Karşılıklı güven tüm ilişkiler de olduğu gibi aile ilişkilerinin de
temelidir. Bu bağın sağlam olması aile içinde çocuklarınız asabi olma durumunu
da ortadan kaldıracaktır.
Çocuklarınızı aile içinde dahi kıyaslamamanız gerekir.
Karakteri, huyu, duruşuyla farklı bir birey olduğunu unutmadan iletişim kurup
empatik bir yaklaşım ile nasihatlar vermelisiniz. Özellikle ergenlik
dönemlerinde çocuklar için bu konular hassas bir durumdur.
Ergenlik dönemlerinde kurulan sağlam iletişim ve bağlar
çocuklarınızın hayatına dokunuşunuz olacaktır.
Bağımlılığı nasıl fark ederiz?
-
Daha önceki hallerine göre daha huzursuz ve
gergin tavırlar.
-
Aile ilişkilerinde ve bir süre sonra arkadaş
ilişkilerinde de bozulmalar.
-
Kendisini kontrol etmede zorlanma.
-
Yalnız kalma isteği, çevreden uzaklaşma.
-
Kilo kaybı, bağ ağrıları, gözlerde kızarma,
iştah kaybı, anksiyete bozukluğu gibi durumlar fark ettiğiniz de çocuğunuzun
üzerine olduğundan daha fazla titremeniz gerekebilir.
Tedavisi nedir?
Madde bağımlılığı tedavisi
ayaktan veya yatarak tedavisi olarak iki şekilde yapılabilir. Bunun için
maddenin ne sıklıkla kullanıldığı önemlidir. Maddenin cinsi ne olursa olsun
günde birden fazla kez kullanım oluyorsa yatarak tedavi yöntemine başvurmak
daha olasıdır. Her gün kullanılmasa dahi uzun dönem kullanım varsa ve kişiye
yoksulluk duygusu veriyor ise yine aynı şekilde yatarak tedavi yöntemi
kullanılır.
Kullanıcı maddeyi aralıklı
kullanıyorsa, durumun ciddiyetine göre ayakta tedavi yöntemi uygulanabilir.
Madde bağımlılığı tedavisinden
olumlu sonuçlar almak için;
İlk önce kullanıcının buna karar
vermesi gerekir. Karar vermek tam anlamıyla inancı olması değildir. Gerekli
motivasyon için ilk önce karar vermesi gerekmektedir. Çünkü bazen motivasyon
ilk adımı attıktan sonra yükselebilir.
Kişi hedeflerini doğru
şekillendirmelidir. Doğru yollardan doğru adımlarla ilerlemelidir. Yoldan emin
olmalı ki, kaygılarını en az seviyeye indirgeyebilmeli. Doğru hedef sizi sonuca
adım adım ama sağlam götürecektir.
Bu yolda kişi kendine tolerans
tanımalıdır. Kolay bir durumdan geçmediği için tökezlediği zaman motivasyonunu
dibe çekmemelidir. Kendine gerekli sabrı ve şansı göstermelidir. Unutmayın ki
maçı gol yediğimizde değil, bıraktığımız anda kaybederiz. Farklı frekanslar… (:
Kişinin duygu değişimleri
yaşaması çok olasıdır. Kendini daha yoksun, huzursuz, mutsuz, sinirli ve
tahammülsüz hissedebilir. Duygularınızı bu dönemde özgür bırakın. Zor bir
süreçten geçerken kafanızın içinde enerji dolu müziklerin çalmasını
beklemiyorsunuz diye düşünüyorum…
Kişi son olarak mutlaka uzman
desteği almalıdır. Bu süreci doğru şekilde yönetebilmek için uzman desteği
şart. Duygu değişimlerini konuşabileceği, çıkmaza girdiğinde o çıkmazlardaki
yolları gösterebilecek bir uzman kişiye bir arınma gibi gelecektir…
Uzun yıllardır madde kullanımı ve
bağımlılığı çağımızın büyük bir sorunudur. Önüne geçemediğimiz bu konu bana bir
arkadaş kaybettirdi. Bir başkasına evlat, eş, bir ömür…
Başka ömürlerin kaybolmaması
umudu ile…